ORESME, Nicol
ORESME, Nicol
(Dictionary of Economics) :
(1325-1382) Nicole Doresme olarak da bilinen Aristotelesçi Fransız bilgin iktisatçı, Katolik din adamı. Modern matematik ve bilimin yanı sıra Fransız dünyasının, özellikle bilimsel söz dağarının gelişmesinin temellerini atmıştır. Pariste ilahiyat okuduktan sonra, Paris Üniversitesindeki College de Navarreda 1348den 1356ya dek muhasebeci, 1361e dek de belletmen olarak görev yaptı. 1364de baº papaz olduktan sonra, 1370de Fransa Kralı V. Charlesin özel rahipliğine getirildi. Kral maliye alanında Oresmenin teorileri doğrultusunda önemli değişiklikler yaptı. Oresmeye göre vergiler yasaya dayanmalı, sabit bir para sistemine bağlı ve sürekli olmalıydı. Belirli bir değerli metalin belirli bir ağırlığı olarak tanımlanan madeni paraların değeri ve geçerliliği de parayı çıkaran yetki kaynağının güvencesini taşımalıydı. Paralar prense değil, kamuya ait olduğuna göre, prensin paranın standardını, ağırlığını ya da iki metalin karışımı oranını değiştirme hakkı yoktu. Oresmenin ekonomi politikası 14. yy.da yaygın biçimde kullanılan kredi ve tahvilleri dikkate alıyordu. 17. yy.da çoık sayıda baskısı yapılan Para sistemi Üzerine (De Moreta) (1360) adlı ünlü incelemesini, madeni paraların değerinin düşürülmesine karşı yazan Oresme, bu eseri dolayısıyla orta çağın en büyük iktisatçısı kabul edilmektedir. Astronomide Copernikin, geometride R.Descartesin öncüsü sayılan Oresme Küre Üzerine İnceleme ve Kök ve Dünya Üzerine Kitap isimli eserlerinde kendi geliştirdiği özgün bilimsel kavramları anlatmaktadır.